ทันตกรรมป้องกัน

ทันตกรรมป้องกัน เป็นการดูแลรักษาฟันแท้ตามธรรมชาติให้สามารถมีอายุการใช้งานไปตลอดชีวิตนั้นเป็นเรื่องที่มีความสำคัญมาก และการดูแลเอาใจใส่สุขภาพฟันของเราให้แข็งแรงตลอดเวลาย่อมนั้นจะต้องดีกว่าการเข้ารับการรักษา หรือการหาวิธีบูรณะหรือการแก้ปัญหาสุขภาพของฟันและช่องปากของเราอย่างแน่นอน

สารบัญความรู้ ทันตกรรมป้องกัน

• การดูสุขภาพปากและฟัน
• เคลือบหลุมร่องฟัน ป้องกันฟันผุ
• เคลือบฟันฟลูออไรด์
• อาหารกับสุขภาพช่องปาก
• พฤติกรรมที่มีผลเสียต่อสุขภาพช่องปาก

การดูสุขภาพปากและฟัน

กุญแจสำคัญที่แสนจะง่ายดายที่สามารถช่วยให้เราสามารถหลีกเลี่ยงปัญหาทั้งหมดได้นั้นคือ การดูแลความสะอาดและการควบคุมปริมาณการก่อคราบหินปูนและแบคทีเรียในช่องปาก ซึ่งเป็นสาเหตุหลักที่ก่อให้เกิดปัญหาโรคเหงือกและฟัน

การแปรงฟันและการรับประทานอาหารที่ถูกหลักโภชนาการเป็นพื้นฐานและหัวใจสำคัญในการที่จะมีสุขภาพฟันและช่องปาก ซึ่งการนำหลักการและวิธีการทางทันตกรรมต่างๆ จะสามารถช่วยให้เราสามารถป้องกันการเกิดปัญหาในช่องปากได้สะดวกและดียิ่งขึ้น

เคลือบหลุมร่องฟัน ป้องกันฟันผุ

ฟันกรามด้านบดเคี้ยว โดยเฉพาะฟันกรามที่ขึ้นมาใหม่ๆ จะเป็นบริเวณที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคฟันผุได้มาก เพราะเป็นบริเวณที่มีร่องลึก เป็นที่สะสมของเศษอาหารและคราบจุลินทรีย์ การเคลือบหลุมร่องฟัน ด้วยวิธีการใช้สารคล้ายพลาสติก ปิดทับร่องฟัน จะทำหน้าที่เหมือนเกราะคลุมอยู่บนร่องฟัน ป้องกันร่องฟัน ไม่ให้สัมผัสกับสภาพแวดล้อมที่จะมีผลต่อการเกิดโรคฟันผุ และยังช่วยให้สามารถ ทำความสะอาดฟันที่ด้านบดเคี้ยว ได้ง่ายขึ้น

สารเคลือบร่องฟัน ที่ใช้กันโดยทั่วไป เรียกว่า ซีลแลนท์ (Sealant) มีลักษณะเป็นของเหลว สามารถนำใส่ในร่องฟันได้ และจะแข็งตัวในเวลาไม่นานนัก โดยการใช้สารเคมี หรือใช้แสงช่วยให้แข็งตัว มีคุณสมบัติยึดติดกับผิวฟันได้ดี จึงทำให้มีความคงอยู่ และปิดทับร่องฟันได้นาน

ช่วงเวลาเคลือบร่องฟันที่เหมาะสมที่สุด คือ ช่วงเวลาที่ฟันกรามเพิ่งขึ้นมาใหม่ๆ และนิยมทำกับฟันกรามแท้ซี่แรก เนื่องจากผลการศึกษาพบว่า ฟันกรามแท้ที่ผุส่วนใหญ่คือ ฟันกรามแท้ซี่แรก และมักจะผุในปีแรกที่ฟันขึ้น ดังนั้น การเคลือบร่องฟัน จึงเคลือบในเด็กที่มีอายุประมาณ 6 ปี ซึ่งจะช่วยป้องกันฟันผุในฟันกรามซี่นี้ได้ดี

เคลือบฟันฟลูออไรด์

ฟลูออไรด์ เป็นสารช่วยป้องกัน หรือ ช่วยลดฟันผุได้อย่างมีประสิทธิภาพ ช่วยทำให้เกิด กระบวนการคืนกลับของแร่ธาตุสู่ผิวเคลือบฟัน มีผลต่อการซ่อมแซมกระบวนการผุเริ่มแรกของฟันที่บริเวณเคลือบฟัน ให้คืนสู่สภาพปกติ และมีผลให้คราบจุลินทรีย์ลดการสร้างกรดที่เป็นอันตรายต่อฟันด้วย

การเคลือบฟันด้วยฟลูออไรด์ จะใช้ฟลูออไรด์ในลักษณะให้สารฟลูออไรด์ได้สัมผัสกับผิวเคลือบฟัน เช่น การแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ การใช้ยาบ้วนปากผสมฟลูออไรด์ ซึ่งจะทำให้สภาพของช่องปาก ได้รับสารฟลูออไรด์ในความเข้มข้นต่ำๆ อย่างต่อเนื่อง ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงเพิ่มให้กับผิวฟันขึ้นได้ โดยเฉพาะการใช้ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์นั้น ไม่ควรบีบยาสีฟันใช้ในปริมาณมากเกินไป ให้ใช้เพียงขนาดที่เหมาะสม สำหรับการแปรงฟันแต่ละครั้งก็เพียงพอแล้ว

ในการใช้ฟลูออไรด์ เพื่อป้องกันฟันผุนั้น ต้องมีการควบคุมใช้ในปริมาณที่เหมาะสม ไม่มากเกินความจำเป็น เพราะการได้รับฟลูออไรด์ปริมาณมากๆ ในครั้งเดียว ก่อให้เกิดอันตรายอย่างเฉียบพลันได้

อาหารกับสุขภาพช่องปาก

เราควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เป็นประจำทุกวัน เพื่อสุขภาพ ฟัน เหงือก และร่างกาย
โดยเฉพาะอาหารที่มีแร่ธาตุแคลเซียม ฟลูออไรด์ และแร่ธาตุอื่นๆ ซึ่งเป็นแร่ธาตุที่สำคัญในการเสริมสร้าง กระดูกและฟัน ซึ่งร่างกายจะได้รับโดยการกินอาหารพวกเนื้อสัตว์ ไข่ นม ปลาที่กินได้ทั้งกระดูก ผักสีเขียว และผลไม้ต่างๆ

การเลือกรับประทานอาหาร

จะเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์อย่างเดียว คงไม่เป็นการเพียงพอ ควรคำนึงถึงลักษณะของอาหารด้วย เช่น

• รูปแบบของอาหาร อาหารที่ได้จากธรรมชาติ โดยตรงจากผัก ผลไม้ จะมีความหวานและติดฟันน้อยกว่าอาหารที่สังเคราะห์หรือสกัด เช่น ลูกอม ชอกโกแลต น้ำอัดลม น้ำหวาน เป็นต้น
• ความอ่อนนิ่มของอาหาร อาหารที่นิ่มๆ จะใช้แรงบดเคี้ยวเพียงเล็กน้อย เช่น ขนมปัง ขนมเค้ก จะติดฟันได้ง่าย ทำให้เกิดฟันผุได้
• อาหารรสเปรี้ยว มีกรดเป็นส่วนผสมอยู่ด้วย ทำให้ฟันกร่อน เกิดอาการเสียวฟัน ควรงดอาหารประเภทนี้ หรือรับประทานแต่น้อย เพื่อสุขภาพฟันที่แข็งแรง

พฤติกรรมที่มีผลเสียต่อสุขภาพช่องปาก

พฤติกรรมที่ไม่ควรปฏิบัติ เพราะจะมีผลเสียต่อสุขภาพช่องปากและฟัน

กลับไปด้านบน บริการทางทันตกรรม