“ผ่าฟันคุดเจ็บมั้ย ไม่ผ่าได้มั้ย??”
วันนี้ทพ.กิรกุล ศัลยแพทย์ประจำศูนย์ทันตกรรม BIDC มีคำตอบให้คุณ
ผ่าฟันคุด จำเป็นหรือไม่ หลังการผ่าตัดเพื่อถอนฟันคุดดูแลยังไง?
“ฟันคุด ไม่ผ่าได้ไหม” หลายคนคงสงสัยว่าถ้ามีฟันคุดแต่ไม่ได้มีอาการเจ็บปวดอะไร ไม่ผ่าได้ไหม คำตอบคือ แนะนำว่าให้ผ่าดีกว่า เพราะถ้าปล่อยฟันคุดให้เกหรือฝังอยู่ในกระดูกขากรรไกร อาจก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพฟันตามมาอีกหลายอย่าง ต้องรักษาทันตกรรมอีกหลายอย่างทั้งที่หลีกเลี่ยงได้ ที่สำคัญการผ่าฟันคุดออกก่อนที่จะเจอกับอาการปวดฟันคุด หรือต้องทำการแก้ไขโรคที่เกิดจากฟันคุดเป็นทางเลือกที่เจ็บน้อยกว่า
สารบัญการผ่าตัดเพื่อถอนฟันคุด [คลิกอ่านตามหัวข้อ]
ฟันคุด คืออะไร
ฟันคุด (Wisdom tooth) คือ ฟันกรามซี่ในสุด เป็นฟันกรามแท้ชุดสุดท้ายที่จะออกมาตอนช่วงอายุระหว่าง18 ถึง 20 ปี ซึ่งในความเป็นจริงฟันกรามชุดนี้ก็ไม่ได้มีความแตกต่างจากฟันซี่อื่นๆเลย มีความสามารถในการบดเคี้ยวเท่าเทียมกับฟันกรามซี่อื่นๆ เพียงแต่น้อยคนนักที่มีฟันกรามขึ้นมาตามปกติพร้อมกับมีตำแหน่ง ลักษณะการขึ้นที่เหมาะสมและมีเหงือกโดยรอบที่มีสุขภาพดี
เมื่อไรก็ตามที่ฟันกรามซี่ในสุดมีอุปสรรคในการขึ้น อาจเนื่องจากลักษณะการงอกออกมา หรืออะไรก็ตาม จะเรียกว่าเป็นฟันคุด ซึ่งทันตแพทย์จะทำการเอกซเรย์ดูลักษณะและตำแหน่งการวางตัวของฟันและวิเคราะห์ถึงความผิดปกติ ก่อนทำการหาวิธีการแก้ไข
ทำไมต้องผ่าฟันคุด ?
เนื่องจากฟันคุดเป็นสาเหตุที่สามารถก่อให้เกิดการอักเสบของเหงือก การติดเชื้อ โรคเหงือก การเป็นฝีในช่องปาก หรือ ส่งผลให้ฟันซี่ข้างเคียงสามารถผุได้ง่ายขึ้น เป็นต้น ดังนั้นทันตแพทย์โดยส่วนใหญ่จะแก้ปัญหานี้โดยการผ่าตัดเพื่อถอนฟันคุดออกไป
ในบางรายที่ถึงแม้ฟันกรามซี่ในสุดจะสามารถขึ้นมาได้อย่างปกติก็ตามทันตแพทย์ก็ยังอาจแนะนำให้ทำการถอนออกไป ถ้าเล็งเห็นว่าฟันซี่นั้นไม่มีประโยชน์ อาจมีผลกระทบต่อการบดเคี้ยวและฟันซี่ข้างเคียง หรือมีความเป็นไปได้ที่จะเป็นสาเหตุก่อให้เกิดโรคเหงือกหรือการอักเสบบริเวณนั้นได้ เนื่องจากการดูแลรักษาความสะอาดบริเวณด้านในสุดของช่องปากนั้นมีความยากลำบาก ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้ฟันกรามซี่หลังนั้นสามารถผุได้ง่าย รวมถึงการอักเสบของเหงือกอีกด้วย อย่างไรก็ตามทันตแพทย์จะพิจารณาอาการและปัญหาพร้อมวิธีการแก้ปัญหาที่แตกต่างกันไปของผู้เข้ารับบริการแต่ละบุคคล
ผ่าฟันคุด เจ็บไหม?
การผ่าฟันคุด จะเจ็บมั้ย ขอบอกว่าจริงๆแล้วไม่เจ็บอย่างที่คิด เนื่องจากทันตแพทย์จะมีการป้ายยาชาที่บริเวณเหงือก ก่อนที่จะฉีดยาชาเฉพาะที่เพื่อไม่ให้คนไข้รู้สึกเจ็บ ทั้งนี้ยังขึ้นอยู่กับลักษณะทิศทางของฟันของคนไข้อีกด้วย ซึ่งมีทั้งแบบที่โผล่ขึ้นมาบางส่วน อาจโผล่แบบเอียง นอน หรือตั้งตรงก็ได้ และมีแบบไม่งอกเลยแต่ตัวฟันทั้งซี่ฝังอยู่ในกระดูกขากรรไกร ส่วนมากมักเกิดฟันคุดตรงฟันกรามซี่ในสุด
การผ่าฟันคุดนั้นดูเหมือนจะน่ากลัว แต่ความจริงแล้วไม่น่ากลัวอย่างที่คิด แต่ถ้าใครที่กลัวมากจริงๆ ศูนย์ทันตกรรม BIDC รองรับคนไข้ที่กลัวการถอนฟัน / ผ่าฟันคุด ภายใต้การดมยาสลบ หรือการให้ยาที่มีสภาวะกึ่งมีสติเพื่อให้คนไข้คลายความกังวลไปจนถึงปราศจากการรับรู้ขณะทำฟัน ภายใต้การดูแลของวิสัญญีแพทย์และพยาบาลที่ได้รับการรับรองภายใต้มาตรฐานความปลอดภัย ASA ที่เข้มงวด สะอาด ปลอดภัย มีเทคโนโลยีที่ทันสมัย มาตรฐานระดับสากล
ทันตแพทย์จะแนะนำให้ผ่าฟันคุดเมื่อคนไข้มีอาการดังต่อไปนี้
- มีผลกระทบต่อการสบฟัน
- ไม่มีประโยชน์ในการใช้งาน
- การเกิดโรคเหงือก เมื่อเนื้อเยื่อบริเวณรอบ ๆ ฟันคุดเกิดการอักเสบ จะทำให้เกิดอาการบวมและยากต่อการทำความสะอาดทำให้เกิดฟันผุอีกด้วย
- ฟันผุ อาการเหงือกบวมจากฟันคุดจะทำให้เกิดช่องว่างระหว่างฟัน และทำให้เชื้อแบคทีเรียเข้าไปเจริญเติบโต และก่อให้เกิดฟันผุตามมา อาจส่งผลลุกลามไปยังฟันซี่ข้างๆ ให้ผุตามไปด้วย
- เป็นสาเหตุให้การบูรณะฟันซี่ข้างเคียงทำได้อย่างยากลำบาก
- จัดฟัน หากฟันคุดซี่นั้นส่งผลกระทบต่อการจัดฟัน ทำให้ผลลัพธ์การจัดฟันไม่เป็นไปตามที่ต้องการ
“คนไข้แต่ละท่านจะมีลักษณะการขึ้นของฟันและอาการที่แตกต่างกัน”
ดังนั้นจึงขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของทันแพทย์เกี่ยวกับความจำเป็นและวิธีการรักษาที่ดีและเหมาะสมที่สุด
โรคและอาการต่างๆ ที่มีสาเหตุจากฟันคุด
- คราบหินปูนและแบคทีเรียบนฟันและซอกเหงือก
- สามารถเกิดการผุได้ง่ายเนื่องจากเป็นอุปสรรคในการทำความสะอาด
- ฟันคุดอาจก่อให้เกิดถุงน้ำรอบ ๆ แล้วอาจทำให้บริเวณขากรรไกรนั้นถูกทำลายจนเป็นหลุมและทำลายเส้นประสาทที่บริเวณขากรรไกรได้
- อาจก่อให้เกิดอาการปวดบวม
- การอักเสบติดเชื้อ
- มีโอกาสทำให้เกิดถุงน้ำ เมื่อมีฟันคุดเนื้อเยื่อรอบอาจพัฒนาเป็นถุงน้ำหรือเนื้องงอกได้ และด้วยฟันคุดที่มักอยู่ติดกับขากรรไกร จึงดันเบียดกินกระดูกขากรรไกรไปเรื่อยๆ ในอนาคตจะส่ง ผลให้ใบหน้าผิดรูป มีโอกาสในการสูญเสียอวัยวะขากรรไกร และกระดูกขากรรไกรหักง่ายหากมีการกระทบ
อาการฟันคุด เป็นอย่างไร
อาการต่างๆ ที่เกิดจากการที่ฟันคุดเริ่มงอกออกจากเหงือกมีดังนี้
- อาการปวดบริเวณเหงือก
- เกิดการอักเสบติดเชื้อ
- อาการบวมที่แก้มและใบหน้า
- อาการเหงือกบวม
หากท่านเป็นคนที่เข้าพบทันตแพทย์เพื่อตรวจเช็คทุก 6 เดือน – 1 ปีอยู่แล้ว ในช่วงอายุประมาณ 17-20 ปีทันตแพทย์มักจะแนะนำให้ทำการตรวจเอกซเรย์ เช็คดูว่าฟันซี่สุดท้ายมีลักษณะอย่างไรบ้าง มีฟันคุดซ้อนตัวอยู่หรือไม่ อยู่ในตำแหน่งใด และหากตรวจพบทันตแพทย์มักจะแนะนำให้ผ่าฟันคุดออกเสียตั้งแต่ยังไม่มีอาการเจ็บปวด เพราะถ้าปล่อยให้ฟันคุดต่อไปนอกจากจะไม่เป็นประโยชน์แล้ว ยังจะมีผลเสียต่อสุขภาพของช่องปากอีกด้วย การเข้ารับผ่าตัดตั้งแต่ระยะแรกนั้นช่วยให้สามารถหลีกเลี่ยงการเกิดปัญหาต่างๆที่จะเกิดขึ้นในภายหลัง
ขั้นตอนการถอนฟันคุด ผ่าฟันคุด
1. ทันตแพทย์จะทำการตรวจในช่องปากและพิจารณาถึงความจำเป็นในการถอนฟัน
2. ในบางกรณีการถ่ายเอกซเรย์อาจมีความจำเป็นเพื่อใช้ประกอบการพิจารณาซึ่งสามารถบอกสภาพฟัน รากฟันและกระดูกรองรับฟันได้
3. ทันตแพทย์จะตรวจสอบประวัติด้านสุขภาพของคนไข้ ซึ่งผู้ป่วยควรให้ข้อมูลด้านสุขภาพของตนที่ถูกต้องและครบถ้วน โดยเฉพาะปัญหาที่เคยเกิดขึ้นเมื่อได้รับการถอนฟัน ปัญหาการหยุดไหลของเลือด ปัญหาสุขภาพเช่นโรคตับ และโรคเบาหวาน และการแพ้อาหารและยาประเภทต่างๆ เป็นต้น
4. ฉีดยาชาเฉพาะที่เข้าไปยังจุดใกล้เคียงบริเวณที่ผ่าตัด ซึ่งก่อนฉีดนั้นแพทย์ก็จะทำให้บริเวณเหงือกที่จะทำการฉีดยานั้นเกิดความรู้สึกชา โดยการใช้ยาชาเฉพาะจุดจะทำให้ไม่รู้สึกเจ็บบริเวณที่ผ่าตัดการผ่าตัดเปิดเหงือก
5. เมื่อคนไข้รู้สึกชาเต็มที่แล้ว ทันตแพทย์จะเริ่มลงมือทำการผ่าตัดด้วยการใช้มีดกรีดที่เนื้อเยื่อเหงือกเพื่อเปิดให้เห็นกระดูกและฟันคุด และแบ่งฟันคุดออกเป็นส่วน ๆ เพื่อให้ง่ายต่อการนำออกมา ก่อนจะค่อยๆคีบเศษฟันออกจากบริเวณแผล
6. นำเศษฟันหรือกระดูกที่ตกค้างอยู่ออกจนหมด และล้างทำความสะอาดบริเวณแผล แล้วจึงเย็บปิดแผล
7. ทันตแพทย์จะให้คำแนะนำและข้อปฏิบัติเกี่ยวกับการดูแลรักษาหลังผ่าฟันคุด
8. ทันตแพทย์จะนัดมาเช็คแผลและตัดไหม หลังจากผ่าตัดประมาณ 7-14 วัน
หลังการถอนฟันหรือผ่าฟันคุด คนไข้สามารถกลับบ้านได้ทันที เลือดจะหยุดไหลภายในเวลาสั้นๆ และแผลจะสามารถสมานตัวได้เอง แต่การดูแลรักษาความสะอาดยังคงมีความสำคัญเพื่อหลีกเลี่ยงการอักเสบติดเชื้อบริเวณแผลได้ และควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องออกแรงมากๆ
อาการหลังผ่าฟันคุด คนไข้อาจมีอาการบวมภายในช่องปากและแก้ม อาการบวมนี้จะค่อนข้างรุนแรงในช่วงวันแรกๆหลังจากผ่าตัด จากนั้นจะค่อยๆดีขึ้น ซึ่งสามารถประคบเย็นเพื่อช่วยลดอาการบวมได้
ถอนฟัน ผ่าฟันคุดปรึกษาฟรี 
ราคาถอนฟัน ผ่าฟันคุด
ราคาของการถอนฟัน และ ราคาผ่าฟันคุด จะขึ้นอยู่กับลักษณะและความยากง่าย ทันตแพทย์จะประเมินและวิเคราะห์จาก x-ray ฟันอย่างละเอียด และแจ้งราคาค่ารักษาให้กับคนไข้ก่อนเริ่มทำการรักษา ซึ่งโดยเฉลี่ยแล้วค่าผ่าฟันคุดแบบปกติ คนไข้สามารถใช้ สิทธิประกันสังคมได้โดยไม่ต้องสำรองจ่าย แต่ไม่เกิน 900 บาท/ปี ( สอบถามเพิ่มเติมที่นี่ )
ราคาถอนฟัน
ราคา 1,200-3,500 บาท
ค่าถอนฟันแบบปกติ-แบบซับซ้อน
สิทธิทำฟันประกันสังคม
900 บาท/ปี
*ค่าบริการทางการแพทย์เท่าที่จ่ายจริงตามความจำเป็นไม่เกิน 900 บาทต่อปี
คำแนะนำหลังผ่าฟันคุด
- ประคบเย็นประมาณ 30 นาทีทันทีหลังการผ่าตัดเพื่อลดอาการบวม
- ควรกัดผ้าก๊อซแน่นๆประมาณ 30 นาที เพื่อห้ามเลือด และควรเปลี่ยนผ้าชิ้นใหม่หลังจากนั้นจนกว่าเลือดจะหยุดไหล
- ไม่ควรใช้น้ำยาบ้วนปากภายใน 6 ชั่วโมงหลังการถอนฟัน
- ในกรณีที่มีเลือดออกเล็กน้อย ควรทำการอมน้ำเกลือเย็นๆไว้สักครู่
- ไม่ควรบ้วนน้ำภายใน 12 ชั่วโมงหลังการถอน
- สามารถบ้วนปากได้ด้วยน้ำเกลือ ( เกลือ 1 ช้อนชา + น้ำอุ่น 1 แก้ว) 12 ชั่วโมงหลังการถอนฟัน
- สามารถแปรงฟันได้ตามปกติแต่ควรให้ความระมัดระวังบริเวณแผล
- ควรรับประทานอาหารอ่อนๆ เย็นๆ และรสไม่จัดในช่วง 2 – 3 วันแรก
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- อาการปวดสามารถรักษาได้ด้วยการรับประทานยาแก้ปวดที่สั่งโดยทันตแพทย์
ในระหว่างการพักฟื้นและรักษาตัว ช่วงวันแรก ๆ หลังจากการผ่าฟันคุดจะไม่สามารถรับประทานอาหารตามปกติได้ แต่ก็ไม่ควรอดอาหาร และควรรับประทานอาหารให้ครบถ้วน เพราะจะช่วยให้หายได้เร็วขึ้น โดยใน 1-2 วันแรกควรรับประทานอาหารอ่อนๆ หรือ อาหารเหลว
และควรหลีกเลี่ยงการใช้หลอดดูดน้ำ หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารร้อนหรือรสจัด เมื่อแผลเริ่มสมานตัวแล้วจึงเริ่มสามารถรับประทานอาหารตามปกติได้แต่ก็ควรเคี้ยวช้าๆ เพื่อไม่ให้กระทบกระเทือนบริเวณแผล ซึ่งการกลับมารับประทานอาหารได้ตามปกติ จะเร็วหรือช้าก็จะขึ้นอยู่กับตัวคนไข้เองว่ารู้สึกดีขึ้นแล้วหรือยัง
- คำแนะนำและข้อปฏิบัติ หลังการถอนฟันและผ่าฟันคุด : ดาวน์โหลด PDF (คลิก)
สแกน QR Code
ทำไมถึงต้องผ่าฟันคุด ที่ศูนย์ทันตกรรรม BIDC
“ศูนย์ทันตกรรม BIDC ให้บริการทางทันตกรรมถอนฟัน ผ่าฟันคุดโดยศัลยแพทย์ที่มีประสบการณ์สูง
มีเครื่องมือที่ทันสมัย สะอาด ปลอดภัย ทำให้ได้ผลลัพธ์การรักษามีประสิทธิภาพ”
ด้วยประสบการณ์มากกว่า 15 ปี รวมจำนวนการรักษาทันตกรรมมากกว่า 66600 เคส
ทีมหมอถอนฟัน-ผ่าฟันคุด ทันตแพทย์ศัลยกรรม ที่คลินิกจัดฟันรัชดาภิเษก
ทีมทันตแพทย์ของ ศูนย์ทันตกรรม BIDC เราให้บริการทางทันตกรรมโดยทันตแพทย์ผู้ให้การรักษา ให้คุณมั่นใจได้ว่าคุณจะได้รับการรักษา การวางแผน อย่างเหมาะสม และปลอดภัยโดยคุณหมอที่มีประสบการณ์
ผศ.นพ.ทพ.ดร. บวร คลองน้อย DDS., MD.,
ประวัติการศึกษา
- German Board of Oral and Maxillofacial Surgery
- Doctor of Medicine Friedrich-Alexander University, Germany
- Thai Board of Oral and Maxillofacial Surgery
- แพทยศาสตรบัณฑิต รามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
- ทันตแพทยศาสตร์บัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ทันตแพทย์ นริศร สุวัฒนวิโรจน์ DDS., MSc.,
ประวัติการศึกษา
- ทันตแพทยศาสตร์บัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- วิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต ด้านศัลยศาสตร์ช่องปาก มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
- อดีตอาจารย์บรรยายด้านศัลยศาสตร์ช่องปาก มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
ทันตแพทย์ กิรกุล ช่วยชู DDS.,
ประวัติการศึกษา
- ทันตแพทยศาสตร์บัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- ประกาศนียบัตรบัณฑิตชั้นสูงศัลยกรรมช่องปากและแม็กซิลโลเฟเชียล มหาวิทยาลัยมหิดล
ดูรายชื่อคุณหมอทำฟันเพิ่มเติมที่ : ทีมทันตแพทย์ผู้ให้การรักษา ศูนย์ทันตกรรม BIDC รัชดา (คลิก)
สรุป
การผ่าฟันคุด จำเป็นหรือไม่ ? : หากมีฟันคุด ทันตแพทย์แนะนำว่าให้ผ่าดีกว่า เพราะหากปล่อยฟันคุดให้เกหรือฝังอยู่ในกระดูกขากรรไกร อาจก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพฟันตามมาอีกหลายอย่าง ต้องรักษาทันตกรรมอีกหลายอย่างทั้งที่หลีกเลี่ยงได้ ที่สำคัญการผ่าฟันคุดออกก่อนที่จะเจอกับอาการปวดฟันคุด หรือต้องทำการแก้ไขโรคที่เกิดจากฟันคุดเป็นทางเลือกที่เจ็บน้อยกว่า เนื่องจากฟันคุดเป็นสาเหตุที่สามารถก่อให้เกิดการอักเสบของเหงือก การติดเชื้อ โรคเหงือก การเป็นฝีในช่องปาก หรือ ส่งผลให้ฟันซี่ข้างเคียงสามารถผุได้ง่ายขึ้น เป็นต้น ดังนั้นทันตแพทย์โดยส่วนใหญ่จะแก้ปัญหานี้โดยการผ่าตัดเพื่อถอนฟันคุดออกไป