หากพูดถึงการทำความสะอาดฟัน ลิ้น และส่วนต่างๆ ภายในช่องปาก น้อยคนจะนึกถึง “ไหมขัดฟัน” เพราะเข้าใจว่าไหมขัดฟันมีไว้ใช้เมื่อมีเศษอาหารติดฟัน หรือใช้แทนไม้จิ้มฟัน เพื่อป้องกันฟันห่างเท่านั้น แต่อันที่จริงแล้วไหมขัดฟันก็เป็นอุปกรณ์การทำความสะอาดฟันอย่างหนึ่งที่มีประโยชน์ และไม่ได้ทำให้ฟันห่างอย่างที่ทุกคนเข้าใจ เราสามารถใช้ไหมขัดฟันหลังจากการแปรงฟันได้ เพราะอาจจะมีเศษอาหารติดตามซอกฟัน โดยที่แปรงสีฟันไม่สามารถเอาออกได้ การใช้ไหมขัดฟันจึงเป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยในการทำความสะอาดฟันที่ดี
สารบัญความรู้เกี่ยวกับไหมขัดฟัน [คลิกอ่านตามหัวข้อ]
ไหมขัดฟัน (Dental floss) คืออะไร
Dental floss หรือ ไหมขัดฟัน คือ นวัตกรรมทางทันตกรรมที่ผลิตขึ้น เพื่อช่วยขจัดเศษอาหาร หรือคราบแบคทีเรียที่ติดอยู่ตามซอกฟัน ซึ่งมีประสิทธิภาพสูงในการขจัดเศษอาหารเฉพาะจุดได้เป็นอย่างดี สมัยก่อนไหมขัดฟันถูกผลิตขึ้นจากวัสดุเส้นใยไหมบิดรวมกันเป็นเส้นยาว และเคลือบขี้ผึ้ง แต่ช่วงหลังได้มีการเปลี่ยนวัสดุเป็นไนลอน ทำให้ใช้ได้สะดวกมากยิ่งขึ้น
ปัจจุบันไหมขัดฟันแบ่งเป็น 2 ประเภท จากวัสดุที่ผลิต คือ เส้นใยไนลอน และพลาสติกเส้นใยเดี่ยวที่ถูกคิดขึ้น เพื่อลดต้นทุน และเพิ่มความเหนียว น้ำหนักเบา ไม่ขาดง่าย และมีทั้งชนิดเคลือบขี้ผึ้ง หรือแต่งกลิ่นเพิ่มอีกด้วย
ทำไมต้องใช้ “ไหมขัดฟัน”
1. ไหมขัดฟัน สามารถนำเศษอาหารที่ติดฟันออกได้มากกว่าการแปรงฟัน
เมื่อมีเศษอาหารติดอยู่ที่ฟัน แทนที่จะใช้แปรงสีฟันแปรงย้ำๆ บริเวณนั้นจนกว่าเศษอาหารจะหลุด (หรืออาจจะหลุดออกแค่บางส่วน) หรือใช้ไม้จิ้มฟันจิ้มตรงบริเวณซอกฟันนั้นๆ เปลี่ยนมาใช้ไหมขัดฟันจะทำให้เราสามารถเอาเศษอาหารออกได้อย่างสะดวกรวดเร็ว ตรงจุด ลดอาการบาดเจ็บจากการใช้ไม้จิ้มฟัน และไม่เสี่ยงต่ออาการฟันห่าง ที่อาจเป็นจุดที่เศษอาหารเข้าไปติดซอกฟันได้มากขึ้นในอนาคต
2. ลดปัญหากลิ่นปากได้จากต้นเหตุ
หลายครั้งกลิ่นปากของเราไม่ได้มาจากฟัน หรือลิ้น แต่มาจากเศษอาหารที่ติดอยู่ในซอกฟันที่เราอาจไม่ทันสังเกต หรือไม่รู้สึกตัวว่ามีเศษอาหารติดอยู่ที่ซอกฟัน ดังนั้นการใช้ไหมขัดฟันหลังทานอาหาร หรือหลังแปรงฟัน จะช่วยกำจัดเศษอาหารออกไปจากซอกฟันได้มากขึ้น จึงลดความเสี่ยงในการเกิดกลิ่นปากได้ด้วยนั่นเอง
3. ป้องกันโรคที่เกี่ยวกับเหงือก และฟัน
การทำความสะอาดลึกถึงซอกเหงือกซอกฟันด้วยไหมขัดฟัน ช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นโรคฟันผุ ฟันโยก โรครำมะนาด หรือปริทนต์ เหงือกบวม เหงือกร่น เหงือกอักเสบ และโรคอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับเหงือก และฟัน เพราะการทำความสะอาดที่ดีจะช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นโรคที่เกิดจากการสะสมของเศษอาหาร และแบคทีเรียได้ นอกจากนี้ยังลดความเสี่ยงในการเกิดหินปูน ที่เป็นต้นเหตุของการสูญเสียฟัน กลิ่นปากที่ไม่พึงประสงค์ และนำมาซึ่งการใส่ฟันปลอมในอนาคตได้
4. สุขภาพแข็งแรงขึ้น อายุยืนขึ้น
การใช้ไหมขัดฟัน ช่วยทำให้สุขภาพโดยรวมของเราแข็งแรง และช่วยยืดอายุขัยของเราให้ยาวนานขึ้น เพราะการใช้ไหมขัดฟันช่วยให้เหงือกและฟันแข็งแรง ซึ่งเป็นหนึ่งในปัจจัยที่ทำให้คุณภาพชีวิตโดยรวมของเราเป็นไปได้ด้วยดี ทานอาหารที่มีประโยชน์ได้เต็มที่
อ่านเพิ่มเติม : โรคเหงือกอักเสบ เกิดจากอะไร อาการของโรคเหงือก (คลิกอ่าน)
วิธีใช้ไหมขัดฟันที่ถูกต้อง - BIDC Dental
1.ใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้จับไหมขัดฟันผ่านซอกฟันเบาๆ จนถึงขอบเหงือก
2.โอบไหมรอบซี่ฟัน ดันเข้าร่องเหงือกแล้วเคลื่อนขึ้นลงเบาๆ ทำความสะอาดลักษณะเดียวกันจนครบทุกซอกฟัน
3.ทำความสะอาดแบบเดียวกันนี้ที่ฟันกรามด้านหลัง
คำแนะนำเพิ่มเติม : ใช้ไหมขัดฟันให้ครบทุกซี่ ก่อนหรือหลังการแปรงฟัน อาจจะเริ่มจากซี่ในสุดด้านขวาไปซ้าย จากฟันบนไปฟันล่างก็ได้ ไหมขัดฟันที่ใช้แล้ว ควรทิ้งทันที ห้ามนำกลับมาใช้ซ้ำ เพราะอาจเป็นแหล่งเพาะพันธุ์เชื้อแบคทีเรียได้ บ้วนปากด้วยน้ำสะอาดหลังการใช้ไหมขัดฟัน หมั่นใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำจนชิน เพื่อสุขภาพอนามัยของฟัน และเหงือกที่ดีขึ้น
หากใช้ไหมขัดฟันแล้วมีอาการเจ็บเหงือก หรือมีเลือดไหลทุกครั้งไม่ยอมหาย ควรปรึกษาทันตแพทย์ทันที (คลิกที่นี่)
หรือ สแกน QR Code ปรึกษาเราผ่าน Line Official : @bidcdental
วิธีเลือกไหมขัดฟันที่เหมาะสม
ไหมขัดฟันที่เคลือบ และไม่เคลือบขี้ผึ้ง มีประสิทธิภาพในการกำจัดเศษอาหารได้ใกล้เคียง เพียงแต่ชนิดที่เคลือบขี้ผึ้งอาจทำให้การซอกซอนเข้าซอกฟันทำได้ง่าย และลื่นกว่า และไหมขัดฟันชนิดไม่เคลือบขี้ผึ้งอาจจะมีผิวสัมผัสที่คมกว่า ช่วยขจัดคราบหินปูนที่เกิดใหม่ออกได้ง่ายกว่าเล็กน้อย
การเลือกไหมขัดฟันที่ให้ประสิทธิภาพในการกำจัดเศษอาหารได้ดี และสะดวกที่สุด คือการเลือกไหมขัดฟันที่มีลักษณะเส้นเล็ก แบน แผ่ออกได้เมื่อผ่านซอกฟัน มีความเหนียวไม่ขาดง่าย และไหมไม่คมเกินไปจนทำให้เหงือกเป็นแผล
ข้อดี-ข้อเสีย ของการใช้ไหมขัดฟัน
ข้อดี
- ขจัดเศษอาหารที่ติดอยู่ตามซอกเหงือกและฟัน ในที่ที่การแปรงฟันไม่สามารถเข้าถึง ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่อาจทำให้ลมหายใจมีกลิ่นเหม็น คราบแบคทีเรียก่อตัวขึ้นบนผิวฟัน และเหงือก ฟันผุ โรคเหงือก รวมถึงโรคปริทันต์ที่ทำให้เกิดอาการเหงือกอักเสบเรื้อรัง เหงือกบวม ระคายเคือง หากปล่อยทิ้งไว้ และไม่ได้รับการรักษาจะสามารถทำให้เหงือกร่น และสูญเสียฟันได้ในที่สุด
- ป้องกันการเกิดโรคเหงือก โดยเฉพาะผู้ที่แปรงฟัน และใช้ไหมขัดฟันอย่างสม่ำเสมอ จะมีโอกาสของการเลือดออกที่เหงือก และการอักเสบของเหงือกได้น้อยกว่าผู้ที่ไม่ใช้ไหมขัดฟัน
ข้อเสีย
- ในช่วงแรกของการใช้ไหมขัดฟันอาจทำให้รู้สึกเจ็บ และมีเลือดไหลได้ หรือในกรณีที่ใช้ไหมขัดฟันลึกลงไปในเหงือกมากเกินไปก็อาจทำให้เลือดออกได้เช่นกัน สุขภาพเหงือกที่ดีจะทำให้เลือดหยุดไหลได้เร็วขึ้น หากยังคงมีเลือดไหลอยู่หลังจากใช้ไหมขัดฟันแล้ว 2-3 วัน ควรไปพบทันตแพทย์ เพื่อตรวจสอบ และศึกษาวิธีการใช้ไหมขัดฟันที่ถูกต้อง
- อาจไม่สามารถเข้าทำความสะอาดได้ในบางกรณี โดยเฉพาะในผู้ที่มีซอกฟันชิดกันมากเกินไปอาจทำให้เกิดความยากลำบากในการใช้ไหมขัดฟัน
ประโยชน์ของการใช้ไหมขัดฟัน
- ช่วยกำจัดเศษอาหารที่อาจติดอยู่ตามซอกฟัน
- ช่วยทำความสะอาดฟันที่ทำความสะอาดลำบาก เช่น ฟันกรามชื่ใน ซึ่งแปรงสีฟันอาจจะทำความสะอาดไม่ถึง หรือ ฟันเก
- ช่วยป้องกันฟันผุ หรือกลิ่นปากที่อาจะเกิดจากการหมักหมมของเศษอาหารที่ติดตามซอกฟัน
- ช่วยลดการสะสมของหินปูน เพราะ ไหมขัดฟันช่วยขจัดคราบจุลินทรีย์ ไม่ให้เกาะตัวจนแข็ง
- ช่วยลดปัญหาเหงือกอักเสบเพราะมีคราบหินปูนที่อาจฝั่งแน่นบนผิวเคลือบฟัน
สรุป
การใช้ไหมขัดฟันนั้นสำคัญพอๆ กับการแปรงฟัน ดังนั้นควรใช้ไหมขัดฟันทุกวันเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีในระยะยาว และยังช่วยขจัดเศษอาหารที่ติดตามซอกฟัน เพื่อไม่ให้เกิดการตกค้างที่นำไปสู่โรคต่างๆ ที่เกิดขึ้นในช่องปาก ฟัน รวมไปถึงการเกิดกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์
อย่างไรก็ตามหากการใช้ไหมขัดฟันส่งผลกระทบต่อเหงือก และฟัน เช่น เลือดออกเยอะผิดปกติ เจ็บบริเวณที่ใช้ไหมขัดฟัน ฯลฯ แนะนำให้ไปพบทันตแพทย์ เพื่อตรวจเช็คว่าช่องปาก เหงือก และฟันของเรา เป็นแผลหรือผิดปกติตรงไหนจะได้รับการรักษาได้ทัน
ติดต่อเรา คลินิกทันตกรรม BIDC รัชดา
ศูนย์ทันตกรรม บางกอก อินเตอร์เนชั่นแนล เดนทัล เซ็นเตอร์
157, 159 รัชดาภิเษก ซอย7 ถนนรัชดาภิเษก แขวงดินแดง เขตดินแดง กรุงเทพฯ 10400 ประเทศไทย
โทรศัพท์ : +66 (2) 694 6400, +66 (2) 692 4433
อีเมล์ : contact@bangkokdentalcenter.com
Line ID : @bidcdental
สแกน QR Code ปรึกษาเราที่นี่