การจัดฟันในปัจจุบันนี้มีหลากหลายรูปแบบ ทั้งการจัดฟันแบบโลหะ การจัดฟันแบบดามอน และการจัดฟันแบบใส invisalign ฯลฯ ปัญหาต่างๆ ของคนจัดฟันจึงมีความคล้ายกัน ตั้งแต่ปัญหาในเรื่องของ กลิ่นปาก เหงือกอักเสบ เหงือกร่น ฟันผุ เป็นต้น และสำหรับคนที่จัดฟันแบบโลหะปัญหาที่พบเจอบ่อยๆ เลยก็คือ เครื่องมือจัดฟันหลุดนั่นเอง
การดูแลรักษาสุขภาพช่องปากและฟัน ในคนที่จัดฟันแบบโลหะจึงมีความยากกว่าการจัดฟันแบบอื่น วันนี้ศูนย์ทันตกรรม BIDC เราจะมาแนะนำ สิ่งที่คนจัดฟัน “ไม่ควรทำ” และ อาหารที่ควรเลี่ยง กันค่ะ
ปัจจุบันการจัดฟันมีกี่แบบ
สำหรับทันตกรรมจัดฟันเราแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท คือ การจัดฟันแบบติดเครื่องมือ และ การจัดฟันแบบไม่ติดเครื่องมือ สามารถแบ่งออกเป็นทั้งหมด 5 แบบด้วยกัน ดังนี้
จัดฟันโลหะ / จัดฟันแบบเหล็ก
เป็นการจัดฟันที่ได้รับความนิยมมากที่สุด จัดฟันแบบติดเครื่องมือ ส่วนมากวัยรุ่นและคนทั่วไปจะเลือกการจัดฟันเหล็ก เพราะสามารถเปลี่ยนสียางจัดฟันได้ตามใจชอบ
จัดฟันดามอน
การจัดฟันแบบ DAMON มีข้อดี คือ ลดระยะเวลาจัดฟันน้อยลง ส่วนใหญ่ไม่ต้องถอนฟัน เจ็บน้อยกว่าจัดฟันแบบโลหะ
จัดฟัน Brava by Brius
เป็นการจัดฟันข้างใจแบบใหม่ โดยการจัดฟัน Brava by Brius ทันตแพทย์จะสามารถเลือกได้ว่า ฟันซี่ไหนจะขยับ ฟันซี่ไหนจะไม่ขยับ โดยเลือกได้ว่าจะขยับไปในทิศทางไหน
จัดฟันสีเหมือนฟัน Clarity Ultra
เป็นการจัดฟันโดยไม่ต้องใช้ใช้ยางรัดฟันแบบเดิม (Self-ligating Braces) ทำให้เคลื่อนที่ได้เร็วขึ้น และลดระยะเวลาการรักษาทางทันตกรรมจัดฟันได้
จัดฟันด้านใน
ข้อดีของการจัดฟันด้านใน คือ ไม่ก่อให้เกิดรอยสีขาวบนตัวฟันด้านนอก อีกทั้งการจัดฟันด้านในราคาไม่สูงเท่าการจัดฟันแบบอินวิสซาไลน์
7 สิ่งที่คนจัดฟัน “ไม่ควรทำ”
- ไม่ควรใช้ฟันกัดฉีกถุง เปิดขวด ฯลฯ การใช้ฟันกัดเคี้ยวของแข็งๆ เพราะจะทำให้ฟันมีความอ่อนแอลง และอาจจะทำให้ฟันหักหรือฟันแตกได้ โดยหน้าที่ของฟัน คือ ใช้ในการบดเคี้ยวรับประทานอาหาร เราไม่ควรใช้ฟันผิดหน้าที่นั้นเอง
- ควรหลีกเลี่ยงการเคี้ยวหมากฝรั่งระหว่างจัดฟัน เพราะความเหนียวของหมากฝรั่งเมื่อเคี้ยวแล้ว จะสร้างแรงตึงที่สามารถทำให้เกิดปัญหากับลวดจัดฟัน และแบล็คเก็ตหลุดได้
- ไม่ควรเคี้ยวน้ำแข็ง เพราะหากเคี้ยวน้ำแข็งขณะจัดฟัน อาจทำให้แบล็คเก็ตหลุด หรือลวดงอได้ และทำให้เกิดการเจ็บหรือปวดฟันตามมาได้
- ไม่ควรดื่มน้ำอัดลม / เครื่องดื่มที่มีความเป็นกรด เพราะการดื่มเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลมากเกินไป กรดเหล่านี้สามารถทำลายกาวที่ยึดเครื่องมือจัดฟันได้ อาจทำให้เครื่องมือหลุดออกจากตัวยึด หากคุณจัดฟันใสการดื่มน้ำอัดลมก็ทำให้น้ำตาล และกรดค้างอยู่ในเครื่องมือจัดฟันได้เช่นกัน
- ไม่ยอมใช้ไหมขัดฟัน สำหรับการใส่อุปกรณ์จัดฟัน/เครื่องมือจัดฟัน จะทำให้เศษอาหารเข้าไปติดตามซอกฟัน / ระหว่างฟันได้ง่าย การไม่ใช้ไหมขัดฟันจะเป็นการสะสมเศษอาหารทำให้เกิดแบคทีเรีย คราบจุลินทรีย์ เป็นที่มาของกลิ่นปาก และทำให้เกิดฟันผุได้
- ไม่ยอมถอดยางก่อนรับประทาน หากทันตแพทย์ให้ใส่ยางเกี่ยวฟัน ควรถอดออกก่อนรับประทานอาหารทุกครั้ง ถ้าหากไม่ถอดออกจะทำให้รับประทานอาหารลำบาก และยังมีโอกาสที่ยางจะขาด ถึงขั้นเผลอกลืนยางลงไปอีกด้วย
- ไม่มาพบทันตแพทย์ตามนัดหมาย การจัดฟันควรปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์ และพบทันตแพทย์เป็นประจำสม่ำเสมอ เพื่อให้การรักษาเป็นไปตามแผนที่วางไว้ หากไม่พบทันตแพทย์ตามนัดอาจทำให้เกิดความล่าช้าในการจัดฟัน มีระยะเวลาการจัดฟันที่นานขึ้น และผลลัพธ์ที่ได้ก็อาจไม่ตรงตามที่ต้องการ
ภาพเคสตัวอย่างจัดฟัน ที่ปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์
ภาพก่อน – หลัง จัดฟัน โดยทันตแพทย์ผู้ให้การรักษาด้านจัดฟัน BIDC
*ผลลัพธ์การรักษา ขึ้นอยู่กับการตอบสนองของแต่ละบุคคล .. ดูเคสจัดฟัน เพิ่มเติม (คลิก)
อาหารที่คนจัดฟันห้ามกิน มีอะไรบ้าง?
อาหารที่คนจัดฟันควรหลีกเลี่ยง ได้แก่ อาหารที่มีความแข็ง เหนียว หากผู้ที่จัดฟันใช้ฟันกัดแทะอาหารโดยตรง จะเกิดความเสี่ยงกับเครื่องมือจัดฟัน ทำให้หลุดออกมาได้ หรือทำให้เศษอาหารติดอยู่ระหว่างเครื่องมือจัดฟัน ซอกฟันนั้น และจะทำให้เกิดปัญหาฟันผุตามมาภายหลังได้เช่นกัน
คนจัดฟันควรหลีกเลี่ยงอาหาร ดังต่อไปนี้
- น้ำแข็ง – โดยปกติคนส่วนใหญ่จะชอบการเคี้ยวน้ำแข็ง แต่ผู้ที่จัดฟันควรหลีกเลี่ยงการเคี้ยวน้ำแข็ง แต่สามารถดื่มน้ำเย็นได้ปกติ
- ข้าวโพดฝัก – ไม่ควรใช้ฟันกัดหรือแทะข้าวโพดจากตัวฝักโดยตรง ควรหั่นหรือแกะออกมาจากฝักก่อน
- ผักและผลไม้ – บางชนิดมีความแข็ง เช่น แอปเปิ้ล ฝรั่ง บร็อคโคลี่ เป็นต้น ผลไม้ควรหั่นให้พอดีคำก่อนรับประทาน ส่วนผักอาจจะนำไปต้มให้มีความนิ่มก่อนรับประทานค่ะ
- อาหารที่มีความเหนียวและแข็ง – เช่น ไก่ทอด ปลาหมึก ข้าวเหนียว ขนมกระยาสารท ขนมตุ๊บตั๊บ ซี่โครงหมู เป็นต้น ไม่ควรใช้ฟันกัดหรือแทะโดยตรง แต่ควรหั่นเป็นชิ้นพอดีคำ
- หมากฝรั่ง / ลูกอม – มีความแข็งและความเหนียว ไม่ควรกัดหรือเคี้ยว เพราะอาจจะส่งผลทำให้เครื่องมือจัดฟันหลุดได้ และที่สำคัญมีรสชาติหวานอาจทำให้เกิดฟันผุได้นะคะ
อ่านเพิ่มเติม : เลี่ยงด่วน! 6 อาหารที่ทำให้ฟันผุ (คลิก)
ระหว่างจัดฟัน ควรเลี่ยงพฤติกรรมต่อไปนี้
กัดเล็บ
การกัดเล็บเป็นการนำเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายโดยตรงแล้ว ยังเป็นการทำลายชั้นเคลือบปลายเล็บ และทำให้ฟันสึกอีกด้วย
ใช้ไม่จิ้มฟัน
เนื่องจากตัวไม้จิ้มฟันมีความแข็งสามารถทำร้ายฟัน และทำให้เกิดฟันห่างได้ เพราะฉะนั้นควรใช้ไหมขัดฟัน เพื่อกำจัดเศษอาหารในบริเวณที่แปรงเข้าไม่ถึง
ใช้ฟันกัดของแข็ง
มีความเสียงทำให้เครื่องมือจัดฟันหลุด และสามารถทำให้ฟันแตก / ฟันบิ่นได้
อ่านเพิ่มเติม : พฤติกรรมเสี่ยง! ที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพในช่องปากและฟัน (คลิก)
อาหารที่แนะนำสำหรับคนจัดฟัน
อาหารที่แนะนำสำหรับคนจัดฟัน คนที่จัดฟันเป็นครั้งแรก และคนที่เพิ่งปรับเปลี่ยนเครื่องมือการจัดฟันใหม่ อาจจะมีความรู้สึก ตึง เจ็บ ปวดฟัน ระบม หรือเกิดการอักเสบ สำหรับอาหารที่ท่านสามารถรับประทานได้ ควรเป็นอาหารอ่อนๆ เคี้ยวง่าย เพื่อที่จะช่วยลดอาการปวดระบม โดยประเภทของอาหารจะมีดังต่อไปนี้
การดูแลสุขภาพช่องปาก หลังจากจัดฟัน
ขั้นตอนการใช้ไหมขัดฟัน
A title
Image Box text
- ใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้จับไหมขัดฟันผ่านซอกฟันเบาๆ จนถึงขอบเหงือก
- โอบไหมรอบซี่ฟัน ดันเข้าร่องเหงือกแล้วเคลื่อนขึ้นลงเบาๆ ทำความสะอาดลักษณะเดียวกันจนครบทุกซอกฟัน
- ทำความสะอาดแบบเดียวกันนี้ที่ฟันกรามด้านหลัง
อ่านเพิ่มเติม : ไหมขัดฟัน (Dental Floss) ดีอย่างไร (คลิก)
ขั้นตอนการแปรงฟัน สำหรับคนจัดฟัน
- วางขนแปรงบนเครื่องมือจัดฟัน ขยับและหมุนขนแปรงไปมาในช่วงสั้นๆ อย่างน้อย 10 ครั้ง ทำเช่นเดียวกันนี้ที่บริเวณเหนือและใต้เครื่องมือจัดฟันและทุกบริเวณที่มีเครื่องมือจัดฟัน
- วางขนแปรงที่บริเวณคอฟัน ให้ขนแปรงจรดขอบเหงือกและทำมุม 45 องศากับแนวแกนฟัน ขยับขนแปรงและหมุนไปมาในช่วงสั้นๆและปัดแปรงลงไปยังปลายฟัน ทำเช่นนี้ทุกซี่ หลีกเสี่ยงการสูบบุหรี่ และเครื่องดื่มโซดา น้ำอัดลม
- วางขนแปรงที่บริเวณคอฟันทางด้านในของฟัน ให้ขนปรงจรดระหว่างขอบเหงือก และคอฟัน ขยับขนแปรงและหมุนไปมาช่วงสั้นๆ แล้วปัดขนแปรงไปยังปลายฟัน
- เนื่องจากการแปรงฟันไม่สามารถทำความสะอาดบริเวณซอกฝันได้อย่างทั่วถึง จึงควรใช้ไหมขัดฟัน และแปรงซอกฟันช่วยทำความสะอาดด้วย
สรุป
สิ่งสำคัญที่สุดของคนจัดฟัน คือ การไปพบทันตแพทย์อย่างสม่ำเสมอ บางคนคิดว่าการไม่พบทันตแพทย์ก็คงไม่เป็นอะไร แต่จริงๆ แล้วการไม่ไปตามนัดส่งผลต่อระยะเวลาในการจัดฟันที่นานขึ้น หรือผลการรักษาอาจไม่ดีเท่าที่ควร เพราะทันตแพทย์ไม่สามารถติดตามผลของการเคลื่อนที่ของฟันได้อย่างสม่ำเสมอนั่นเอง
เพราะฉะนั้นสิ่งที่คนจัดฟันควรทำ คือ การปฏิบัติตัวตามคำแนะนำของทันตแพทย์ผู้ให้การรักษาจัดฟัน เพื่อให้การจัดฟันมีประสิทธิผล และประสิทธิภาพมากที่สุด นอกจากนั้นแล้วยังต้องหมั่นดูแลรักษาความสะอาด เพื่อป้องกันปัญหาฟันผุ เหงือกอักเสบ และกลิ่นปาก เช่นเดียวกัน
BIDC เราเปิดให้บริการทุกวัน ดูแลทุกท่านด้วยมาตรฐานความปลอดภัยระดับสูง
“ปรึกษาปัญหาเรื่องฟัน แอดไลน์คลินิกไว้ได้เลยค่ะ”
ทางศูนย์ทันตกรรม BIDC มีทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านที่พร้อมให้คำปรึกษา และดูแลสุขภาพช่องปากและฟันของท่าน พร้อมทั้งได้รับมาตรฐาน ISO 9001:2015 และมาตารฐาน Joint Commission International ( JCI ) จากประเทศสหรัฐอเมริกา
ท่านสามารถมั่นใจได้ว่า ศูนย์ทันตกรรมของเราดูแลท่านด้วยมาตรฐานความปลอดภัยระดับสูง
ติดต่อเรา คลินิกทันตกรรม BIDC รัชดา
ศูนย์ทันตกรรม บางกอก อินเตอร์เนชั่นแนล เดนทัล เซ็นเตอร์
157, 159 รัชดาภิเษก ซอย7 ถนนรัชดาภิเษก แขวงดินแดง เขตดินแดง กรุงเทพฯ 10400 ประเทศไทย
โทรศัพท์ : +66 (2) 694 6400, +66 (2) 692 4433
อีเมล์ : contact@bangkokdentalcenter.com
Line ID : @bidcdental
สแกน QR Code ปรึกษาเราที่นี่